muzyka nordycka    Szwecja    A   ABBA

ABBA

ABBA

ABBA to szwedzki kwartet popowy, jedna z najpopularniejszych grup lat siedemdziesiątych na świecie.

Mówiąc o początku grupy trudno jest wskazać na jakąś konkretną datę albowiem jej członkowie - dwie zajmujące się muzyką pary - Agnetha Fältskog i Björn Ulvaeus oraz Anni-Frid Lyngsatd i Benny Andersson - współpracowali ze sobą przez dłuższy czas zanim zdecydowali się na wspólne działanie jako kwartet.

Żadne z czwórki artystów nie należało do debiutantów: Benny Andersson był członkiem popularnej grupy The Hep Stars, Björn Ulvaeus należał do Hootennany Singers a Agnetha i Anni-Frid zwana Fridą prowadziły kariery solowe jako piosenkarki.

Benny i Björn przyjaźnili się i wpółpracowali począwszy od 1966 r. Ich pierwszą napisaną wspólnie piosenką była "Isn't It Easy To Say", nagrana przez The Hep Stars. Obaj działali także jako producenci dla Stiga Andersona, właściciela wytwórni Polar Music/Union Songs.

Obie pary - Björn i Agnetha oraz Benny i Frida - poznały się w 1969 r. Naturalną koleją rzeczy zarówno Björn jak i Benny zaczęli wciągać swoje dziewczyny do projektów nad którymi pracowali i odwrotnie - współuczestniczyli w ich solowych przedsięwzięciach. A jako że Benny i Björn byli bliskimi współpracownikami wkrótce cała czwórka najpierw pomagała sobie wzajemnie w studio nagraniowym, niedługo potem doszło rownież do wspólnych występów.

We wrześniu 1970 r. Benny, Björn, Agnetha i Frida - w kostiumach rodem z westernów - wystąpili w telewizji wykonując California Here I Come. W październiku, rownież w programie telewizyjnym, zaśpiewali we czwórkę "Hej, Gamle Man" a w listopadzie - pod nazwą Festfolk - zapoczątkowali serię (niezbyt udanych) występów kabaretowych na scenie. W 1971 r. Benny, Björn i Agnetha odbyli razem tournée po Festparkach.

Jednocześnie każde z czwórki nadal prowadziło swoją karierę: Benny i Björn wspólnie pisali piosenki dla innych wykonawców (jak Lena Andersson czy Ted Gärdestad) oraz dla siebie - jako duetu Björn & Benny (w 1970 r. ukazał się ich album zatytułowany Lycka), zajmowali się produkcją, Björn nadal współpracował z Hootenay Singers, a zarówno Agnetha jak i Frida kontynuowały swoje kariery solowe.

W końcu jednak, w 1972 r., zaczęli nagrywać regularnie jako kwartet. W ciągu tego roku zarejestrowane zostały piosenki, które znalazły się na ich pierwszym wspólnym longplayu: "People Need Love", "Nina, Pretty Ballerina" oraz "He Is Your Brother". W kwietniu tego roku Agnetha, Frida, Benny i Björn wystąpili w programie telewizyjnym śpiewając People Need Love.

W listopadzie 1972 r. cała czwórka wzięła udział na festiwalu piosenki w Tokio, wykonując piosenkę Björna i Benny'ego - "Santa Rosa". Była to przymiarka przed czymś znacznie ważniejszym - szwedzkim Melodifestivalen, pełniącym funkcję lokalnych eliminacji do konkursu Eurowizji. W lutym następnego roku kwartet - pod nazwą Björn & Benny, Agnetha & Anni-Frid - stanął do konkursu z piosenką "Ring Ring". Występ przyniósł im trzecie miejsce, co odebrali jako porażkę. Pocieszyć ich mógł fakt, że "Ring Ring" - mimo iż nie przyniósł im spodziewanego zwycięstwa stał się przebojem i dotarł na pierwsze miejsce szwedzkiej listy przebojów. A dla Agnethy i Björna ważniejsze od tego (względnego) niepowodzenia było powiększenie się rodziny - dwa tygodnie po konkursie urodziła się ich córka, Linda.

Wkrótce potem Björn, Benny, Frida i zastępująca Agnethę niemiecka wokalistka Inger Brundin udali się na promocyjne tournée po Niemczech, Austrii, Holandii i Belgii - zespół już wtedy najwyraźniej przymierzał się do międzynarodowej kariery. W marcu ukazał się album Ring Ring.

Rok później kwartet, z piosenką zatytułowaną "Waterloo", stanął ponownie do konkursu, tym razem zajmując upragnione pierwsze miejsce. 6 kwietnia 1974 r. zespół, który w międzyczasie zmienił nazwę na "ABBA", odniósł zwycięstwo w finale konkursu Eurowizji, który miał miejsce w bytyjskim Brighton. Zwycięska piosenka wkrótce znalazła się na pierwszych miejscach list przebojów w całej Europie, a nawet weszła do pierwszej dziesiątki listy amerykańskiej.

Wydany w tym samym czasie album, również zatytułowany Waterloo, był wielkim sukcesem w Szwecji - jednak na międzynarodową karierę grupa musiała jeszcze trochę poczekać. Dopiero po 18 miesiącach ich kolejna piosenka - "SOS" znalazła się na międzynarodowych listach przebojów. Piosenka ta pochodziła z wydanego w 1975 r. trzeciego albumu zespołu noszącego tytuł Abba. Na płycie tej znalazł się również utwór "Mamma Mia", który zajął pierwsze miejsce brytyjskiej listy przebojów.

W 1976 r. ABBA była już bez wątpienia jednym z najpopularniejszych zespołów świata. Takie piosenki jak "Fernando" czy "Dancing Queen" były światowymi przebojami - "Dancing Queen" jako jedyna piosenka z repertuaru grupy znalazł się na pierwszym miejcu amerykańskiej listy przebojów.

Pod koniec 1976 r. ukazał się czwarty album grupy - Arrival. Znalazły się na nim takie piosenki jak "Money, Money, Money, "Knowing Me, Knowing You" czy "The Name of the Game"- również światowe przeboje.

W tym samym roku - u szczytu swojej popularności - ABBA odwiedziła Polskę. Celem wizyty było nagranie programu telewizyjnego "Abba w Studio 2"; program wyemitowany został 13 listopada 1976 r.

Trzeba tu zaznaczyć, że ABBA - z powodu trudnego do odtworzenia na żywo stworzonego przez inżyniera dźwięku Michaela B. Tretowacharakterystycznego dla grupy brzmienia, uzyskanego w studio przez wielokrotne nakładanie ścieżek - długo nie dawała koncertów, promując swoje płyty przy pomocy występów telewizyjnych, podczas których zasadniczo (choć nie zawsze) występowała z użyciem całkowiego playbacku. Nie inaczej było w wypadku występu w Polsce.

Wkrótce potem zespół zdecydował się zoraganizowanie pierwszej trasy koncertowej. Na początku 1977 r. ABBA udała się na entuzjastycznie przyjęte tournée po Europie i Austalii. Podczas jego austalijskiej części rozpoczęto zdjęcia do dokumentalnego filmu "ABBA - The Movie". Jego premiera miała miejsce w grudniu 1977 r., film grany był również w Polsce.

W 1977 r. ukazał się również piąty album grupy zatytułowany The Album. Dwie piosenki z tej płyty - "The Name Of The Game" i "Take A Chance On Me" - stały się kolejnymi przebojami zespołu. Intensywna promocja zespołu w USA zaczęła przynosić efekty - utwór "Take A Chance On Me" znalazł się na trzecim miejscu listy bestsellerowych singli, a album pojawił się w pierwszej dwudziestce.

W 1978 r. Anni-Frid i Benny postanowili zalegalizować swój, trwający od 1969 r., związek.

Kolejne dwa przeboje - "Summer Night City" oraz "Chiquitita" poprzedziły wydanie szóstego albumu - Voulez-Vous. który ukazał się w kwietniu 1979 r. Jesienią ukazał się kolejny singiel "Gimme! Gimme! Gimme! (A Man After Midnight)", w tym samym czasie zespół odbywał tournée po USA, Kanadzie i Europie.

W 1979 r. małżeństwo Agnethy i Björn, zawarte w 1971 r., zakończyło się rozwodem. Mimo tego oboje zgodzili się nadal współtworzyć ABBĘ, choć - jak można się domyślać - nie było to dla nich łatwe. Sytuacja skomplikowała się jeszcze bardziej kiedy to - wkrótce po ukazaniu się siódmego albumu - Super Trouper - rozwiodła się również para Benny Andersson i Anni-Frid Lyngstad.

Nie dziwi więc, że wydany w 1980 r. ósmy album - The Visitors okazał się ostatnim w karierze grupy. Trochę szkoda, bo jednocześnie był jednym z najlepszych.

Choć oficjalnie nigdy nie ogłoszono rozpadu ABBY w 1982 r. grupa praktycznie już nie istniała.

Björn i Benny pracowali nad musicalem Chess, Frida nagrywała solową płytę Something's Going On a Agnetha również przymierzała się do powrotu do solowej kariery nagrywając duet ze szwedzkim piosenkarzem Tomasem Ledinem.

Odtąd jedynymi płytami ABBY jakie się ukazywały były kompilacje. Najpopularniejszą z nich była płyta ABBA Gold, wydana we wrześniu 1992 r. "ABBA Gold" spotkała się z bardzo życzliwym przyjeciem nie tylko publiczności (płyta znalazła się na pierwszych miejscach zestawień najlepiej sprzedających się albumów w wielu krajach, w tym w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Francji, Szwecji, Australii) ale i krytyków. Rok później ukazał się album "More ABBA Gold", który również doskonale się sprzedał.

Z kolei w 1994 r. wydany został box-set "Thank You For The Music". Wydawnictwo to, oprócz wyboru piosenek ze wszystkich albumów, zawierało również nagrania dotychczas jeszcze nieopublikowane.

alfabet artystów

 

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

Q

R

S

T

U

V

W

X

Y

Z

Å

Ä

Ö